Programma

Uit onderzoek komt naar voren dat automutilatie en suïcidaliteit vaker voorkomen bij mensen met autisme. Wat is hier de oorzaak van? En wat kunnen hulpverleners, mensen met autisme en hun naasten hiermee? In deze bijdrage gaat Annelies Spek in op de relatie tussen autisme, automutilatie en suïcidaliteit, hoe we dit moeten begrijpen en wat hierbij kan helpen.  

Zelfmonitoren is het overkoepelende mechanisme van executieve functies zoals concentratie en planning. Het mechanisme (vooral frontaal gestuurd) wordt omschreven als de zelfevaluatie van de taakuitvoering in termen van snelheid en accuratesse. Met name de experimentele psychologie heeft de afgelopen 20 jaar een methodologie ontwikkeld om aan de hand van reactietijdprofielen in samenhang met eigenschappen van het EEG (event-related potentials) onderzoek te doen naar zelfmonitoring. Belangrijke vragen hierbij zijn of proefpersonen zich bewust zijn van een gemaakte fout en over de flexibiliteit beschikken om toekomstige fouten te vermijden door hun responsstrategie aan te passen.

Bij autisme en ADHD worden deficits in het executief functioneren verondersteld. In deze bijdrage zullen onderzoeksresultaten besproken worden waaruit blijkt dat er wel degelijk verschillen zijn bij mensen met autisme (IQ hoger dan 70) en mensen met ADHD en wat we daaruit kunnen afleiden.

Jaap van Meere vertelt u hier meer over en zal met de zaal een discussie voeren in hoeverre therapeutisch in gezoemd kan worden op deze vormen van zelfevaluatie bij mensen met autisme en ADHD.

 

Hoewel autisme en psychose tegenwoordig als verschillende condities worden beschouwd, hebben zij van oorsprong veel diagnostische overlap. Bovendien komen autisme & psychose ook nu nog onevenredig vaak samen voor en is er een gedeeltelijke overlap van kenmerken, zoals overgevoeligheid voor zintuigelijke waarnemingen en problemen met sociaal cognitieve vaardigheden. In recente jaren is er toegenomen wetenschappelijke interesse in deze gebieden van overlap en de potentiële impact daarvan op klinisch relevante uitkomsten zoals stemmingsklachten en kwaliteit van leven. In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van onderzoek naar zowel unieke als gedeelde neuropsychologische kenmerken, en worden de belangrijkste kennislacunes op dat gebied belicht. De presentatie wordt afgesloten met diverse voorbeelden van lopende onderzoeksinitiatieven. Ook worden er tips gegeven om sociale cognitie goed in kaart te brengen en wat de mogelijke meerwaarde daarvan kan zijn bij autisme of psychose.